خون از چه تشکیل شده وچه کار میکند
خون چه کار میکند؟
وظیفه اصلی خون، رساندن غذا و اکسیژن به قسمتهای مختلف بدن است. علاوه بر آن مواد زاید مانند کربن دیاکسید را جمعآوری و آنها را دفع میکند.
رگهای خونی به شاخههای بسیار باریکی تقسیم میشوند که به آنها مویرگ میگویند. مویرگها در همه قسمتهای بدنتان پخش شدهاند.
اگر همه رگهای بدنتان را پشتسر هم قرار دهید، میتوانید آنها را دوبار دور کره زمین بپیچید.
خون داخل سیاهرگ قرمز مایل به بنفش است. زیرا اکسیژن آن مصرف شده است. آیا سیاهرگهای مچ دستتان را میبینید؟
قلب شما ماهیچهای ویژه به اندازه یک مشت است. ماهیچه قلب مدام فشرده میشود و خون را به داخل رگها میفرستد.
به رگهایی که خون را از قلب بیرون میبرند، سرخرگ میگویند.
خون داخل سرخرگها پر از اکسیژن است. رنگ این خون قرمز روشن است.
رگهایی که خون را به قلب برمیگردانند، سیاهرگ نام دارند.
رگهای خونی به شاخههای بسیار باریکی تقسیم میشوند که به آنها مویرگ میگویند. مویرگها در همه قسمتهای بدنتان پخش شدهاند.
خون چگونه حرکت میکند
خون به وسیله لولههای بسیار باریکی که به آنها رگ میگویند، در سراسر بدنتان جریان دارد. این جریان به وسیله قلب حفظ میشود.
خون چیست؟
اگر با میکروسکوپ به یک قطره خون نگاه کنید، ذرات ریز را میبینید که در آن شناور هستند.
هنگامی که خون از ششها عبور میکند، گلبولهای قرمز اکسیژن را جذب میکنند. با این کار رنگ آنها قرمز روشن میشود.
قلب افراد بزرگسال در هر دقیقه حدود 70 بار میزند. ضربان قلب کودکان 80 تا 100 بار در دقیقه است.
گلبولهای سفید برای مبارزه در برابر بیماریها به شما کمک میکنند. آنها میکروبها را نابود میکنند.
پلاکتها هنگامی که جایی از بدن شما بریده میشود، جلوی خونریزی را میگیرند و محل زخم را میبندند.
پلاسما مایعی است که ذرات بسیار ریز خون در آن شناور هستند. مواد غذایی هضم شده نیز در پلاسما جابهجا میشوند.
ضربان قلب
قلب افراد بزرگسال در هر دقیقه حدود 70 بار میزند. ضربان قلب کودکان 80 تا 100 بار در دقیقه است.
شما میتوانید صدای قلب افراد مختلف را بشنوید. این صدا به وسیله دریچههای قلب تولید میشود. این دریچهها مانند دروازههای ورود قلب هستند و پس از هر بار فشرده شدن قلب و خروج خود از آن، محکم بسته میشوند.
جنب و جوش
ورزش، قلب و ششهای شما را قوی میکند.
شما برای جنب و جوش به غذا و اکسیژن بیشتری نیاز دارید. هنگام ورزش و بازی قلبتان تندتر و شدیدتر میزند و به همین دلیل تنفستان تندتر و عمیقتر میشود.
چرا خون قرمز است ؟
به طورکلی ،در بدن هر فرد بالغ حدود 5تا6لیتر خون موجود است البته این مورد بستگی به وزن وقدّافراد دارد.این خون به صورت جریانی مداوم در سرخرگ ها ،سیاهرگ ها و مویرگ ها حرکت میکند .در هر شبانه روز 1500 بار از این رگها می گذرد .«تقریباًهر دقیقه یک بار » خون همه ی مردان وزنان سراسر جهان سرخ است و این هیچ ارتباطی با رنگ پوست آنها ندارد. امّا چرا قرمز؟
برای درک پاسخ این سؤال باید ترکیب خون رابشناسیم .خون از سلول های قرمز ،سلول های سفید ،اجزایی به نام پلاکت وپلاسما تشکیل شده است .بیش از 50 د رصدخون را پلاسما تشکیل میدهد .پلاسما مایع غلیظ وزرد رنگی است که 90 در صد آن را آب تشکیل می دهد و صدها ماده ی دیگر مانند پروتئین ها ، هورمون ها ،آنتی بادی ها ،هیدرات های کربن ،چربی ها و املاح نیز در ساختمان آن یافت می شود . گلبول های قرمز ،گلبول های سفید و پلاکت های خون در این ماده شناورند وبه کمک آن خود را به بافت های سراسر بدن می رسانند.
در هر قطره ی بسیار کوچک خون حدود 5 میلیون گلبول قرمز وجود دارد . ( در ازای هر گلبول سفید 500 تا 700 گلبول قرمز )
رنگ سرخ خون به خاطر وجود همین سلول های سرخ رنگ است .گلبول های قرمز ،سلول های نعلبکی شکلی هستند که اساسا ً
از پروتئین سرخ رنگی به نام «هموگلبین» ساخته شده اند.هموگلبین رنگدانه یا همان عاملی است که به خون امکان می دهد تا اکسیژن لازم را با خود حمل کندو به بافت های بدن را برساند.به همین دلیل ،در مورد افرادی که دچار کم خونی می شوند می گویند دچار فقر آهن شده اند.
هر گلبول قرمز حدود 4ماه زنده می ماند وسپس در طحال از بین رفته و می میرد. در هر ثانیه ،حدود 2میلیون گلبول پیر در کبد و قسمت های دیگر بدن منهدم می شود. امّا گلبول های جدیدی در مغز استخوان ساخته می شود که جای گلبول های مرده را می گیرند.
پنج کار مهمی که خون انجام می دهد.
1-غذا واکسیژن را به بافت های بدن می رساند.
2-دی اکسید کربن و مواد زائد دیگر را از بافت ها خارج می کند.
3-با عفونت ها مقابله می کند .
4-بدن را گرم نگه می دارد.
5-عناصر شیمیایی خاص را به گونه ای در بافت ها و اندام های مختلف توزیع می کند تا همه ی فعالیت های بدن به طور منظّم و در امنیت کامل انجام شوند.
نکته «حجم خون کسانی که در ارتفاعات کوهستانی زندگی
می کنند ،دست کم 20 درصد بیشتر از افراد دیگر است . زیرا
در ارتفاعات، اکسیژن کمتری وجود دارد.»

